Ziemniak, G., Klonowska, I., McClelland, W. C., Lehnert, O., Cuthbert, S., Carter, I., Callegari, R. & Walczak, K. (2025). Detrital zircon geochronology of lower Palaeozoic sedimentary rocks from the COSC-2 borehole, Scandinavian Caledonides. Geoscience Frontiers, 102077.
„Proweniencja dolnopaleozoicznych osadów z wiercenia COSC-2 w Szwecji”
„Wiercenie COSC-2 w Szwecji jest głębokim na blisko 2,5 km odwiertem przechodzącym przez niższe płaszczowiny orogenu kaledońskiego, pokrywę dolnopaleozoiczną aż po prekambryjskie podłoże. Artykuł przedstawia analizy detrytycznych cyrkonów pochodzące ze skał dolnego paleozoiku pochodzące z części paraautochtonicznej i autochtonicznej.
Uzyskane wyniki przedstawiają zmiany pochodzenia materiału w serii kambryjsko-ordowickiej zachodniego obrzeżenia Bałtyki. W dolnym kambrze lokalne źródła materiału w dolnej części profilu przechodzą w bardziej odległe źródła z południowej Norwegii i Szwecji. W środkowym kambrze pojawia się puls materiału z cyrkonami wieku neoproterozoicznego i kambryjskiego pochodzącego z odległego źródła. Powyżej w profilu proweniencja osadu wraca do lokalnych południowo i środkowo skandynawskich źródeł.
Powszechnie akceptowaną teorią na pochodzenie egzotycznego materiału w kambrze w całej Skandynawii jest Orogen Timański w północnozachodniej Rosji Analiza statystyczna próbek z profilu wiercenia oraz z próbek referencyjnych z całej Bałtyki w okresie kambru i ordowiku wskazuje, że źródłem pulsu egzotycznego materiału jest Łuk Sandomierski. Tym samym część materiału budującego obecne skały kambru i ordowiku w centralnej i południowej Skandynawii pochodzi z erozji łuku kontynentalnego powstałego na obszarze dzisiejszej Ukrainy.”
dr inż. Grzegorz Ziemniak – adiunkt w Zakładzie Geologii Fizycznej Instytutu zajmuje się naukowo geochronologią i petrologią. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na genezie powstania orogenu kaledońskiego w obszarach arktycznych oraz prekambryjskim podłożu obszarów polarnych.
